Wet- en regelgeving
Europese richtlijn
Code 95 komt voort uit de Europese Wetgeving en is verplicht volgens de Richtlijn Vakbekwaamheid. In deze richtlijn staat wat u moet doen om beroepschauffeur te worden én te blijven. De richtlijn geldt voor alle beroepschauffeurs uit de EU en beroepschauffeurs die in de EU werken.
Met de code 95 toont u aan dat u vakbekwaam bent. Code 95 is een aanduiding op het rijbewijs (met een einddatum) die achter een voertuigcategorie is geplaatst. Deze code is verplicht voor het beroepsmatig besturen van een voertuig waarvoor rijbewijs C1(e), C(E), D1(E) of D(E) noodzakelijk is. Deze code is 5 jaar geldig.
Bij de code 95 wordt onderscheid gemaakt in Vakbekwaam beroepschauffeur worden en Vakbekwaam beroepschauffeur blijven.
Vakbekwaam beroepschauffeur worden:
- Heeft u geen C/D rijbewijs? Dan volgt u de opleiding inclusief vakbekwaamheid. De opleiding bestaat dan uit M1-C/M1-D, M2-C/M2-D, M3-C/M3-D, praktische toets, toets besloten terrein & praktijklessen en praktijkexamen.
- Heeft u het D (bus) rijbewijs ná 10 september 2008 behaald zonder vakbekwaamheid? Dan dient u een examen M2-D (indien langer dan 2 jaar geleden behaald), M3-D, toets besloten terrein en praktische toets beroepshouding met een positief resultaat af te leggen.
- Heeft u het C (vrachtauto) rijbewijs ná 10 september 2009 behaald? Dan dient u een examen M2-C (indien langer dan 2 jaar geleden behaald), M3-C, toets besloten terrein en praktische toets beroepshouding met een positief resultaat af te leggen.
Vakbekwaam beroepschauffeur blijven:
- Heeft u het busrijbewijs (D) vóór 10 september 2008 behaald? Dan bent u vrijgesteld van het behalen van de basiskwalificatie. Dat betekent dat u enkel de 35 uur nascholing hoeft te volgen.
- Heeft u het vrachtautorijbewijs (C) vóór 10 september 2009 behaald? Dan bent u vrijgesteld van het behalen van de basiskwalificatie. Dat betekent dat u enkel de 35 uur nascholing hoeft te volgen.
De nascholing code 95 telt voor Bus en Vrachtautorijbewijs. Indien uw code 95 voor de bus verlopen is omdat u hier niet beroepsmatig mee rijdt dan kunt gewoon de nascholingsuren halen voor de vrachtauto en alsnog bij de Bus bij laten schrijven mits u voor de wel de vakbekwaamheid heeft of vóór 10 september 2008 het D-rijbewijs heeft behaald.
De code 95 bestaat uit:
- Basiskwalificatie vakbekwaamheid
- Nascholing code 95:
- 35 uur per 5 jaar
- 4 theoriecursussen
- 1 praktijkdag
Vrijstellingen
Er zijn ook een aantal vrijstellingen voor de code 95 zoals monteurs, brandweerchauffeurs en rijden met C voertuig voor privédoeleinden (camper bijvoorbeeld).
Paardenvervoer
Wel of geen code 95 bij het vervoer van paarden? Hiervoor is door de Inspectie voor Leefomgeving en Transport een uitspraak gedaan. In de meeste gevallen is het hebben van de code 95 wél verplicht. Zeker wanneer u ook naar buitenland gaat.
Wijziging in richtlijn vakbekwaam 2021.
Per 13 september 2021 zijn er wijzigingen in de richtlijn vakbekwaamheid code 95 ingegaan.
Variatie binnen de nascholing:
Vanaf 13 september 2021 wordt er een limiet gesteld aan hoe vaak een nascholingscursus herhaald mag worden in een nascholingscyclus van 35 uur. Iedere beroepschauffeur mag in een nascholingscyclus één cursus herhalen en de overige cursussen moeten uniek zijn. Een cursus die meetelt voor meer dan 7 uur, mag niet worden herhaald binnen een nascholingscyclus.
Overgangsregeling variatie binnen de nascholing:
Heeft een chauffeur vóór 13 september 2021 een cursus meer dan één keer herhaald? Dan gaan deze nascholingsuren bij de overgang naar het nieuwe regime niet verloren. Na 13 september 2021 mag in dezelfde nascholingscyclus deze cursus niet nog een keer herhaald worden.
Voorbeelden variatie binnen de nascholing
Voorbeeld 1: Een chauffeur volgt de ‘Lading zekeren’ twee maal in een nascholingscyclus. De drie overige cursussen moeten uniek zijn.
Voorbeeld 2: Een chauffeur volgt de ‘ADR basis’. Deze cursus bestaat uit 2 nascholingsdagen die beide meetellen voor 7 uur. Deze cursus mag niet worden herhaald in de nascholingscyclus.
Voorbeeld 3: Een chauffeur volgt in 2018, 2019 en 2020 de cursus ‘U19-1 Leefstijl’. In 2021 kan deze dus niet nog een keer worden gevolgd binnen dezelfde nascholingscyclus, maar die 21 uur aan nascholing gaat niet verloren voor de chauffeur.
Opgeknipte cursussen:
Maakt u gebruik van theoretische nascholingscursussen (U-cursussen), die worden verdeeld over meerdere dagen (opgeknipt)? Per 1 juli 2021 moeten die op aaneengesloten dagen (m.u.v. zon- en feestdagen) plaatsvinden. Dit geldt niet voor nascholingscursussen met e-learning en praktijktrainingen (W-trainingen). Daar blijft de huidige 10 kalenderdagen van kracht.
Voorbeelden opgeknipte versie
Voorbeeld 1: Een cursus ‘U21-1 EHBO’ wordt opgeknipt in 2 dagdelen. Dagdeel A vindt plaats op 5 juli 2021. Dan moet dagdeel B plaatsvinden op 6 juli 2021.
Voorbeeld 2: Een cursus ‘W01-1 Het Nieuwe Rijden (HNR)’ wordt opgeknipt in 2 dagdelen. Dagdeel A vindt plaats op 13 september. Dan mag dagdeel B tot 10 kalenderdagen na deze datum plaatsvinden.
Maximaal aantal uren e-learning:
Er wordt een limiet gesteld aan het aantal uren e-learning dat iemand in een nascholingscyclus van 35 uur mag volgen. De limiet is 12 uur. Vanaf 13 september 2021 kunnen nascholingscursussen uit vier uur e-learning bestaan. Een chauffeur kan dus drie cursussen van vier uur e-learning volgen. Er wordt gewerkt aan een tweede variant. Hierover volgt meer informatie zodra bekend is hoe dit in zijn werking gaat.
Overgangsregeling e-learning:
Wanneer een chauffeur voor 13 september 2021 al meer dan 12 uur e-learning heeft gevolgd, dan blijven deze gevolgde nascholingsuren staan.
Voorbeelden E-learning
Voorbeeld 1: Een chauffeur volgt 3 cursussen met elk 4 uur e-learning en heeft daarmee zijn maximum bereikt. De 2 resterende cursussen mogen geen e-learning bevatten.
Voorbeeld 2: Een chauffeur heeft voor 13 september reeds 4 cursussen gedaan met elk 4 uur aan e-learning. Dat is in totaal 16 uur. Deze gevolgde nascholingsdagen blijven behouden, maar na 13 september 2021 voor de resterende cursus in de nascholingscyclus kan er geen cursus meer gevolgd worden met e-learning.
Verplichte opleidingen op grond van andere EU-wetgeving:
Binnen Europa gelden ook andere verordeningen en richtlijnen die een opleiding verplichten. Denk bijvoorbeeld aan het vervoer van vee of pluimvee en het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADR).
De nieuwe Richtlijn schrijft voor dat in de nascholingscyclus van 35 uur slechts één van de opleidingen uit andere verordeningen en richtlijnen mag meetellen voor zeven uur nascholing. Een uitzondering hierop is de ADR opleiding. Deze mag vanaf 13 september voor 14 uur meetellen, waarbij het niet uitmaakt of het om de initiële of de verlengingsopleiding gaat. Indien voor 1 januari 2021 reeds meer dan 14 uur is gevolgd, blijven die uren behouden, maar zijn aanvullende uren uitgesloten binnen dezelfde nascholingscyclus.
Voorbeelden verplichte opleidingen
Voorbeeld 1: Een chauffeur volgt de cursus ‘U01-2 ADR’ (nu nog U01-4 ADR’) bestaande uit 2 dagen = 14 uur. Deze chauffeur mag in dezelfde nascholingscyclus niet ook nog een cursus ‘U12-1 Chauffeur pluimveetransport of chauffeur veetransport’ volgen.
Voorbeeld 2: Een chauffeur volgt de cursus ‘U12-1 Chauffeur pluimveetransport of chauffeur veetransport’. De chauffeur mag in dezelfde nascholingscyclus niet nog één nascholingsdag van de cursus ‘U01-2 ADR’ laten meetellen.
